Би эхнэртэйгээ бүр сургуульд байхдаа үерхэж эхэлсэн билээ. Бид наймдугаар ангид байхдаа хамт хотоор зугаалж, есдүгээр ангид байхдаа үнсэлцэж үзсэн юм. Гэгээн хайрын өмнө саятны царайлаг охин бүү хэл хааны хайртай гүнж хүртэл өвдөг сөхөрдөг нь хорвоогийн жам хойно доо. Бидний үерхлийг хүүхдүүд янз бүрээр л ярилцдаг байсан гэдэг.

“10-ын А”-гийн энэ шувуун цээжит Солонгоод хайр зарлаад араас нь гөлөг шиг л дагадаг гэх ч юмуу, энэ шувуун цээжит чинь Баян Балдангийн ганц хүү нь юм болохоор Солонго салж хагацаж чаддаггүй юм гэнэ лээ, манай энэ физикийн “талх” Доржоо багш албаар тэр хоёрыг мэдээгүй дүр үзүүлж үерхүүлдэг байх ч гэх юмуу” иймэрхүү дэл сул яриа олны салхинаас алдууран үе үе миний чихэнд ирж шивнэдэг л байлаа. Тэр физикийн “талх” Доржоо гэдэг нь миний хадам болох хүн буюу Солонгоогийн аав билээ. Түүнийг бүдүүн болохоор нь хүүхдүүд тийнхүү “талх” гэж хочилдог байсан юм.

Арав төгсөх хавар Солонгоогийн аав, ээж хоёр нь зуслан руугаа явсан хойгуур би тэднийд шалгалтанд хамтран бэлтгэхээр очлоо. Тэгсээр тэр шөнө Солонго намайг явуулсангүй. “Аав, ээж хоёр ийм орой болсон юм чинь ирэхгүй биз. Би гэртээ ганцаараа айгаад байна” гэлээ. Тэгээд би хонохоор боллоо. Би ч амьдралдаа ийм халуун дулаан урилга сонсож байгаагүй юм шиг хүлээн авч баярлалаа. Тэгтэл энэ нь ердөө эхлэл байжээ. Орондоо орон хэвтэж байтал Солонго миний гарыг атган –Чи надад хайртай юу гээд л нөгөө “Би чамд хайртай” киноны Үрлээ шиг л баярлаад тэврээд авлаа. Тэр үед бидэнд нэгнийгээ хайрт минь, бүсгүй минь, залуу минь гэж хэлэх, хэлүүлэх тийм л сайхан байдаг байсан байлгүй. Би ч хайртай, хонгор минь гээд л... Үнэндээ чтэр үед бидэнд ном сонин уншиж л тэр сайхан үгнүүдийг цээжилчихсэн байдаг нь одоо бодоход их нөлөөлдөг байсан байх л даа.

-Намайг үнсээч, хонгор минь. Үнэн сэтгэлээсээ л хэлнэ шүү дээ. Сологоогийн ургаж гүйцээгүй хоёр сэргэг хөхийг би ч тугал эхийгээ нудчин хөхөж байгаа аятай сорон байж ядна. Төдөлгүй миний тээрхий ч хий аяандаа чивчиртэл чинэрч цусан хавангаар дүүрээд ирэхгүй хаачихав. Би гараараа таалан хүзүүг нь нэг бүрчлэн үнсэн дээшилсээр удалгүй бид хоёрын уруул залгагдав. Хичнээн удаан озолдон үнсэлцснийг бүү мэд энэ хугацаанд миний хоёр гар түүний хөхийг базлан доошилсоор дотоож руу нь гараа явууллаа. Эм хүний ичимдэг эрхтний хэл хязгаарыг анх удаа зөрчиж байгаа минь тэр. Би ч дотоожоо шувтлан тэрхийгээрээ Солонгоогийн хэвлий гуя хасыг чичин нялуурч эхэллээ. Ийнхүү ирээдүйн их амьдралынхаа анхны алхмыг хийж онц тавих гэж байтал гэнэт намайг хэн нэгэн нь үснээс шүүрэн авч ганцхан татаад эргүүлэхэд би яг хүүхэлдэй шиг өлгөгдчихөв. Миний өмнө нүд нь орой дээрээ гарах шахсан “талх” Дорж зогсох бөгөөд тэр над руу аймшигтайгаар нүдээ эргэлдүүлэн харж байлаа. Түүний араас эх нь алуулж байгаа ямаа шиг орилж хашгираад охиныгоо элдэв үгээр харааж эхэлдэг байгаа. Харин энэ үед Дорж багш намайг баруун зүүн гараараа ээлжлэн алгадсаар байсан даа.

Сүүлдээ миний толгой дүнхүүрч, би айснаасаа болоод хаалга руу гүйн очиж онгойлгосноо шууд л доошоо шатаар харайлгачихсан юм. Тэднийх долоон давхарт байсан. Тэгсэнээ гэнэт шалдан гэдгээ санаад буцаад гүйлээ. Солонгоогийн хаалган дээр очоод чагнатал хоёр эмэгтэйн уйлах, бас багшийн бүдүүн дуу сонсогдож байлаа. Найз охин маань “Ядаж өмдийг нь өг л дөө” гэхэд аав нь “Энэ золигийн монди хотоор нүцгэн яваг. Тэгээд энэ өдрийг мартахгүй болтлоо санаж яваг” гэж хэлж байх юм. Тэгээд ч би тэр өдрийг хэзээ ч мартахааргүй санаж авсан даа. Тэр өдөр зурагтаар монголын уран сайхны “Сэрэлт” кино гарч байсан санагдана. Энэ киног үзэх болгондоо л зүрхний угаар ёгхийтэл хатгаж, салтаа халуун оргиод ирдэг юм. Гэхдээ зөвхөн энэ явдлаас ч болсон юм биш. Би “ханиад хүрч болзошгүй, бас хүн амьтан харчихвал” гэж бодоод дээшээ найман давхарт гарч хогийн бункерийн араар орох гээд гэтэж явтал ар талд “За яасан Ромео минь баригдав уу” гэх дуунаар навтасхийн эргэн харвал багшийн бүдүүн гүзээ нүүрэн дээр тулдаг байгаа. Тэгснээ “За, манайх руу эргээд. Энд юугаа хийгээд байгаа бүлтгэнээд байгаа юм. Цаадах чинь амиа хорлох гээд байна, яршиг зүгээр” гэж билээ. Уг нь би сайн сурдаг ч гэлээ долоо хоногийн дараа эхэлсэн физикийн шалгалтандаа эх орны алтан гурав авлаа даа. Түүнээс болоод нийт оноо багассан тул конкурсын шалгалтын оноотой нийлээд дээд сургуульд орж чадалгүй гудамжинд гардаг байгаа. Тэгэхээр нь саналаараа цэрэгт явсан юм. Солонго аавдаа үргэлж үглэн, тэгж шалдан хөөж гаргаагүй бол өдийд бий ингэж дэмий гурван жилийг түүнийг хүлээж гансрахгүй байсан, тэр ч гэсэн цэргийн хоол хороож, цэрэг дэглэж суухгүй байсан юм” гэж ирээд л уйлдаг байсан гэдэг. Мэдээж тэр бол шалтгааныхаа тухай, амьдралд хэр их яарч цаг нь болоогүй шахам байхад шалгалтанд нь бэлтгэснээ хэлээгүй байх л даа. Гэхдээ бид амьдралын тэр хоржоонтой шалгалтанд бүдрээгүй.

Хааяа нэг одоо 100 грамм хувааж хүртчихээд сууж байхдаа мань “талх” хочит хадам маань тосонд хэтэрхий их хайрчихсан мэт болсон үрчгэр гүзээгээ алгадан инээвхийлж, “Хүргэн хүүгийн хүзүү тэгэхэд мөн ч их урт сунаж байсан шүү” хэмээн наг наг хөхөрч суудаг юм. Тэгэхэд хадмууд маань сэтгэл нь зовсон уу, эсвэл надад дасч намайг цэрэгт байхад захиа бичдэг байсан гээд л бодчих. Одоог хүртэл би хүргэндээ захидал бичиж байсан гэх хадмуудын тухай ер сонсож байгаагүй юм байна. Тэр байтугай хадам ээж надад нэг удаа бичсэн захидалдаа “Хөлөө бүү дааруулаарай. Бүх өвчин үүнээс л үүддэг гэнэ” гээд өөрийн гараар нэхсэн оймс явуулсан байж билээ. Одоо миний том хүү арван найман нас хүрч байна. Түүнийг заримдаа гэртээ ирж хонохгүй болохоор нь багын энэ явдал санагдаж, хэнийхээс дотоожгүй хөөгдөж байгаа бол доо гэхээс нүүр улалздаг л юм. Цаг, цагийн түүх өөрийнхөөрөө л бичигддэг хойно доо. Хэрэггүй юманд санаа их тавьбал эрт өтлөхийн цондон гэдэг дээ. source:goolingoo.mn